خطبه بیست و ششم:اعراب پیش از بعثت
شناخت فرهنگ جاهلیت خداوند، پیامبر اسلام، حضرت محمد (ص) را هشداردهنده جهانیان مبعوث فرمود، تا امین و پاسدار وحى الهى باشد، آنگاه که شما ملت عرب، بدترین دین را داشته، و در بدترین خانه زندگى مى کردید، میان غارها، سنگهاى خشن و مارهاى سمى خطرناک فاقد شنوایى، بسر مى بردید، آبهاى آلوده مى نوشیدید. و غذاهاى ناگوار مى خوردید، خون یکدیگر را به ناحق مى ریختید، و پیوند خویشاوندى را مى بریدید، بتها میان شما پرستش مى شد، و مفاسد و گناهان، شما را فرا گرفته بود.
مظلومیت و تنهایى على (ع) پس از وفات پیامبر (ص) و بى وفایى یاران به اطراف خود نگاه کرده یاورى جز اهل بیت خود ندیدم، (که اگر یارى کنند، کشته خواهند شد و به مرگ آنان رضایت ندادم) چشم پر از خار و خاشاک را ناچار فرو بستم، و با گلویى که استخوان شکسته در آن گیر کرده بود جام تلخ حوادث را نوشیدم، و خشم خویش فرو خوردم، و بر نوشیدن جام تلخ تر از گیاه حنظل، شکیبایى نمودم. (قسمت دیگرى از همین خطبه:) معرفى عمروعاص و ضرورت آمادگى نظامى عمروعاص با معاویه بیعت نکرد. مگر آنکه شرط کرد تا براى بیعت درهم و دینار فراوان بگیرد، که در این معامله شوم، دست فروشنده هرگز به پیروزى نرسد و سرمایه خریدار به رسوایى کشانده شود. اى مردم کوفه، آماده پیکار شوید، و ساز و برگ جنگ فراهم آورید، زیرا که آتش جنگ زبانه کشیده و شعله هاى آن بالا گرفته است، صبر و استقامت را شعار خویش سازید که پیروزى مى آورد