خطبه بیست و نهم:در نکوهش اهل کوفه

علل شکست کوفیان اى مردم کوفه! بدنهاى شما در کنار هم، اما افکار و خواسته هاى شما پراکنده است، سخنان ادعایى شما، سنگهاى سخت را مى شکند، ولى رفتار سست شما دشمنان را امیدوار مى سازد، در خانه هایتان که نشستید، ادعاها و شعارهاى تند سر مى دهید، اما در روز نبرد، مى گویید اى جنگ، از ما دور شو، و فرار مى کنید. آن کس که از شما یارى خواهد، ذلیل و خوار است، و قلب رهاکننده شما آسایش ندارد، بهانه هاى نابخردانه مى آورید، چون بدهکاران خواهان مهلت، از من مهلت مى طلبید و براى مبارزه سستى مى کنید، بدانید که افراد ضعیف و ناتوان هرگز نمى توانند ظلم و ستم را دور کنند، و حق جز با تلاش و کوشش به دست نمى آید، شما که از خانه خود دفاع نمى کنید چگونه از خانه دیگران دفاع مى نمایید؟ و با کدام امام پس از من به مبارزه خواهید رفت؟ به خدا سوگند فریب خورده آن کس که به گفتار شما مغرور شود، کسى که به امید شما به سوى پیروزى رود، با کندترین پیکان به میدان آمده است، و کسى که بخواهد دشمن شما را با شما هدف قرار دهد، با تیرى شکسته، تیراندازى کرده است به خدا سوگند! صبح کردم در حالى که گفتار شما را باور ندارم، و به یارى شما امیدوار نیستم، و دشمنان را به وسیله شما تهدید نمى کنم. راستى شما را چه مى شود؟ دارویتان چیست؟ و روش درمانتان کدام است؟ مردم شام نیز همانند شمایند؟ آیا سزاوارست شعار دهید و عمل نکنید؟ و فراموشکارى بدون پرهیزگارى داشته، به غیر خدا امیدوار باشید؟